Pomorze to nie tylko morze! Odkryj uroki pomorskich wsi.
Pomorze to bez wątpienia jedno z najbardziej malowniczych miejsc turystycznych w Polsce. A co warto zaznaczyć – z rozwiniętą bazą agroturystyczną. Znajdziemy tam zaciszne gospodarstwa, które otwierają się na gości z całej Polski. To idealne miejsce na sielski wypoczynek w otoczeniu natury. Odkryj Pomorze z perspektywy polskiej wsi.
Pomorze to nie tylko atrakcyjne Trójmiasto, ale także baza agroturystyczna m.in. na Kaszubach, Kociewiu, Żuławach czy też na terenach Pomorza Zachodniego. Wielu z nas plażowanie łączy z wypoczynkiem na łonie natury. Dlatego Pomorze zachęca także do zatrzymania się w licznych kwaterach agroturystycznych oraz obcowania z wiejską naturą i jej tradycjami. Dla tych, którzy pragną odkrywać nowe i odpocząć od wielkomiejskiego zgiełku, miejsce to proponuje wiele możliwości. Zacznijmy od Pomorza Zachodniego.
Skanseny oraz wioski tematyczne na Pomorzu Zachodnim
Kultura ludowa Pomorza Zachodniego jest skutkiem asymilacji i kulturowych wydarzeń, które miały miejsce na tych obszarach, na przestrzeni lat. Kolejne fale osiedlania się różnych kultur, począwszy od XII do XIX wieku, zainicjowały powstanie wielu skansenów i wiosek tematycznych wartych zwiedzenia.
Jednym z nich jest Centrum Słowian i Wikingów na Wyspie Ostrów. Można tutaj przenieść się do czasów średniowiecza i zobaczyć meble, narzędzia i przedmioty codziennego użytku tych plemion. Można także samodzielnie ulepić coś z gliny, pisać gęsimi piórami, strzelać z łuku czy też spróbować potrawy wikinga. W Muzeum Morskim w Gryficach zobaczymy „Wystawę Nadmorskiej Kolei Wąskotorowej”, a w Skansenie w Wałczu – liczne fortyfikacje i schrony jako umocnienia Wału Pomorskiego. Miłośnicy niesamowitego zapachu pieczonego chleba powinni wstąpić do Skansenu Chleba w Ustroniu Morskim, w którym mogą skosztować świeżo wypieczonego swojskiego chleba, zjeść smaczny żurek na zakwasie oraz napić się kwasu chlebowego.
Dla najmłodszych przygotowane są specjalne wioski tematyczne, które niewątpliwie bawią, ale i edukują dzieci. Mowa tutaj o Wiosce Hobbitów (Sierakowo Sławieńskie), Wiosce Końca Świata (Iwięcino), Wiosce Labiryntów i Źródeł (Paproty), Wiosce Zdrowego Życia (Dąbrowa) czy Wiosce Bajek i Rowerów (Podgórki).
Przysmaki kuchni zachodniopomorskiej
Kuchnia Pomorza Zachodniego, z racji przenikania się na tych obszarach różnych kultur, jest dość zróżnicowana. Większość regionalnych produktów skosztować można podczas dożynek, targów rolnych czy jarmarków.
Najbardziej znanymi przysmakami są paprykarz szczeciński oraz paszteciki szczecińskie. Ale to nie jedyne smaki z zachodniej części Pomorza. Podczas urlopu na wsi, w jednym z tutejszych gospodarstw agroturystycznych, możemy skosztować oczywiście dań z ryb, ale także rozmaite przetwory z gęsi, która od lat odgrywała znaczącą rolę w życiu mieszkańców Pomorza. A na deser – wspaniałych pierników szczecińskich z lukrem. Na liście produktów regionalnych województwa zachodniopomorskiego znajdują się także: choszczeńska strucla z makiem oraz serca kaziukowe – przepisy te przywędrowały do nas z Wilna.
Podczas urlopu na Pomorzu Zachodnim, możemy spróbować również miodów pitnych, jednym z nich jest trójniak. Ten tutejszy napitek zajął pierwsze miejsce w kategorii Napoje Regionalne. Pomorze oferuje nam również nalewki ze śliwek, a dla wielbicieli win polecamy Winnicę Turnau, która położona jest w środku lasu, w pobliżu Jeziora Długiego.
Szlaki turystyczne na Pomorzu Zachodnim
Pomorze Zachodnie to w szczególności natura. Niezliczona ilość terenów zielonych pozwala na przemierzanie ich rowerem lub pieszo. Na tym obszarze zlokalizowanych jest wiele gospodarstw agroturystycznych, w których można się zatrzymać i korzystać z uroków otaczającej przyrody. Warto odwiedzić tutaj Woliński oraz Drawieński Park Narodowy, gdzie znaleźć możemy znakomite okazy fauny i flory, które nie występują w żadnym innym miejscu w Polsce. Na tym obszarze wyznaczonych jest wiele szlaków rowerowych i pieszych, które mają także rangę szlaków międzynarodowych jak R10 czy Zielona Odra. Zaś do najważniejszych szlaków tematycznych Pomorza Zachodniego zalicza się m.in.: Szlak Latarni Morskich, Szlak Templariuszy i Szlak Cystersów, Szlak Gotyku Ceglanego, Szlak Solny, Szlak Hanzeatycki czy Zachodniopomorski Szlak Żeglarski. Ciekawą atrakcją jest wart obejrzenia krzywy las w Gryfinie. Rosną tam sosny z niespotykanym wykrzywieniem pni drzewa.
Pomorze Zachodnie – gratka dla miłośników militariów
Pomorze Zachodnie jest znakomitym miejscem dla miłośników militariów. Na terenie wielu wsi zlokalizowane są liczne fortyfikacje i umocnienia, które warto zobaczyć, np. we wsi Strzaliny. Jedne z najważniejszych skupione są na Szlaku Umocnień Wału Pomorskiego na Pojezierzu Wałeckim – pozostałości umocnień możemy zobaczyć chociażby we wsi Sępolno Wielkie czy Śmiadowo. Inne interesujące fortyfikacje znajdziemy na wschodniej i zachodniej stronie ujścia Świny. Szlak „Świnoujście – twierdza na wyspach”, zawiera najciekawsze zabytki architektury militarnej. Na terenach województwa zachodniopomorskiego w dawnych czasach występowały na tym obszarze także zakony rycerskie: templariuszy, cystersów i joannitów. Pozostałości poklasztorne cystersów możemy zobaczyć w Bierzwiku, Cedyni, Koszalinie, Kołbaczu, Marianowie, Pełczycach. Można także wyruszyć szlakiem templariuszy, którzy urzędowali na tych terenach nieco ponad sto lat. Najważniejsze ich komandorie znajdowały się w Chwarszczanach, Czaplinku, Rurce i Myśliborzu. Później ich majątki zostały przejęte przez joannitów. Jednak do dziś odbywają się tutaj imprezy historyczne – zloty templariuszy, podczas których ukazywana jest żywa historia. Ruiny zamku joannitów możemy zwiedzić w Starym Drawsku. Tutaj także odbywają się warte zobaczenia turnieje rycerskie.
Atrakcje na Pomorzu Wschodnim (Gdańskim)
Najważniejszymi regionami na Pomorzu Gdańskim są Kaszub, Kociewie i Żuławy. Spędzając czas w tutejszych gospodarstwach agroturystycznych, warto przede wszystkim poznać kulturę, tradycję i melodyjną charakterystyczną gwarę zamieszkujących te tereny mieszkańców.
Kaszuby
Gospodarstw agroturystycznych na Kaszubach nie brakuje. Większość z nich zlokalizowana jest blisko akwenów wodnych i lasów. Jeden z najpiękniejszych szlaków wodnych w Polsce – „Kółko Raduńskie” – jest właśnie tutaj i biegnie przez 10 kaszubskich jezior, połączonych ze sobą w formie pętli. Można je przepłynąć kajakiem lub żaglówką. Na zapaleńców dwóch kółek lub chodzenia z kijkami czeka Kaszubski Park Krajobrazowy. Kto chciałby jeszcze bardziej się zmęczyć, może wspiąć się na szczyty Wzgórz Szymbarskich, w tym na najwyższą górę Wieżycę.
Kaszuby to nie tylko piękne widoki, ale także bogata kultura i folklor. Świadczą o tym nawet nazwy miejscowości, które wypisane są po polsku oraz w języku kaszubskim. Kaszubi zachwycają szczególnie swoimi pięknymi, haftowanymi strojami z bogactwem różnorodnych wzorów w kilku kolorach, gościnnością i charakterystyczną gwarą.
Kulturę Kaszub możemy podziwiać w Skansenie we Wdzydzach Kiszewskich, a dokładniej – Kaszubski Park Etnograficzny. Jest to znakomite miejsce do zwiedzania również dla dzieci, które mogą zobaczyć m.in. jak wyglądała starodawna szkoła. Zainteresowaniem najmłodszych na pewno będzie się cieszyć także własnoręczne wykonywanie garnków w Żywym Muzeum Ceramiki w Chmielnie.
Miłośnicy dużych pojazdów, mogą nacieszyć oko w Muzeum Kolejnictwa w Kościerzynie, gdzie znajduje się najliczniejsza ekspozycja pojazdów szynowych w tej części kraju.
Kociewie
Kociewiacy zamieszkują ziemie leżące nad trzema rzekami: Wierzycą, Wdą i Dolną Wisłą. Największym cudem przyrody tych obszarów są Bory Tucholskie. Podobnie jak w innych rejonach Pomorza, także Kociewie posiada szeroką paletę możliwości do agroturystyki i aktywnego wypoczynku. Warto wybrać się w 17 km wędrówkę wokół Zalewu Żurskiego i napawać się wspaniałym widokiem czystej wody oraz oddychać obłędnym zapachem wysokich sosen. Zapaleńcy kajakarstwa mogą spłynąć rzeką Wdą na terenie Wdeckiego Parku Krajobrazowego i napawać się pięknymi widokami stworzonymi przez naturę. Ci, którzy chcą odpocząć na kocyku, powinni udać się nad jezioro Kałębie lub Jezioro Borzechowskie Wielkie i wspiąć się na punkt widokowy, z którego rozpościera się niezwykła panorama.
Miłośnicy historii powinni odwiedzić fortyfikacje pokrzyżackie w Świeciu, Nowem i Gniewie. Ciekawym miejsce jest też Muzeum Mitologii Słowian, gdzie możemy się dowiedzieć w co wierzyli starożytni Słowianie oraz jak wyglądało ich życie duchowe. Ci, którzy chcieliby spróbować lokalnych, domowych specjałów, powinni się wybrać na „Zielony Targ”, gdzie lokalni rolnicy i producenci sprzedają swoje domowe wyroby, takie jak: sery, miody, cieplutki chleb czy świeżo złowione ryby.
Żuławy
Zwiedzając Żuławy, można być zaskoczonym, gdyż krajobraz ten nieco się różni od pozostałej części Pomorza. Mianowicie jest prawie całkowicie pozbawiony lasów. Wszędzie rozciągają się pola, a region znajduje się poniżej poziomu morza. Mimo to obszar ten jest idealny do podróżowania rowerem np. Pętlą Żuławską lub śladem Mennonitów. Trasy są jeszcze nie do końca znane i odkryte przez turystów.
Spędzając urlop w agroturystyce koło Pelplina, warto odwiedzić średniowieczny warsztat kaligraficzny i tym samym zobaczyć na własne oczy jak w tamtym okresie powstawała książka i jakimi narzędziami do jej pisania posługiwali się mnisi. Niewątpliwie jedną z najciekawszych atrakcji dla dzieci na terenie Żuław jest przejażdżka Żuławską Koleją Dojazdową, którą przemierzając miejscowości Mierzei Wiślanej, dojedzie się prawie na plażę.
Ruchanki i poryraj, czyli kuchnia Pomorza Gdańskiego
Wspólnym mianownikiem kuchni Pomorza zarówno tej zachodniopomorskiej, jak i z regionu Kaszub i Kociewia, są ryby, których w licznych akwenach wodnych słodkich i słonych na tym obszarze nie brakuje. Są one serwowane na setki sposobów. Wszystkie zupy rybne właśnie tutaj powstały, a największą dumą cieszą się królewskie wędzone węgorze, liny i śledzie.
Charakterystyczną potrawą w rejonie Kaszub są pulki ze śledziem w śmietanie. Pulkami nazywane są tutaj ziemniaki w mundurkach. Już za dawnych czasów wyżywienie Kaszubów cieszyło się prostotą, więc słynnym daniem jest także kasza ze szpyrkami, czyli skwarkami. Do przegryzienia Kaszubi proponują chleb ze smalcem i ogórkiem kiszonym. Z zup najważniejszy jest żurek z kiełbasą. Z potraw mięsnych najczęściej serwowany jest drób, w tym gęsina. Ponoć pierogi z gęsiną są fenomenalne! Słynne są także galaretki z mięsem. Na deser można skosztować dania, o nietuzinkowej nazwie „ruchanki”, czyli okrągłe racuszki wykonane z ciasta chlebowego lub drożdżowego, posypane cukrem. Często podawane są z jabłkami. Ruchanki zostały wpisane na listę produktów tradycyjnych województwa pomorskiego. Region Kociewia kusi przede wszystkim nietypowo brzmiącymi zupami. Zupa hakowa (podobna do kartoflanki), brejka (zupa z wody i mąki żytniej lub czerstwego chleba), poryraj (zupa z ziemniakami i kluseczkami), szarpaki (zupa z jarzynami i kiszoną kapustą), szwindel (zupa mleczna na słono gotowana z zielem angielskim i listkami laurowymi), brukiew (zupa z brukwi) – to tylko część z menu niespotykanych zup tego terenu. Jeśli chodzi o dania główne na terenie Kociewia, możemy zjeść podobne potrawy, co na Kaszubach, w których królują ryby, gęsina i ziemniaki. Na deser możemy zjeść gnieciucha kociewskiego, czyli kociewskie noworoczne ciasto bakaliowe, które wyrabia się rękoma, a które leżakuje kilka dni. Na tym obszarze w sierpniu odbywa się corocznie Festiwal Smaku w Grucznie, na którym można zasmakować przepysznych drożdżowych rogalików oraz Grochowinek – tradycyjnych ciasteczek kociewskich, smażonych na swojsko wytopionym wieprzowym smalcu.
Chcąc skosztować tych smakołyków warto się wybrać do jednego z gospodarstw agroturystycznych i połączyć konsumowanie z wypoczynkiem.
Pomorze to nie tylko morze! Odkryj uroki pomorskich wsi – ZAPRASZAMY
